ایران و اوپک (3) بازاری که از دست رفت
سکونیوز : سیاست های نفتی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی چه بود و این سیاست ها موضع ایران را در اوپک به چه سمتی کشاند؟
تاریخ انتشار : جمعه ۱۹ خرداد ۱۳۹۱ ساعت ۱۸:۴۵
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ، ایران جایگاه خود را در تولید نفت تغییر داد . همین تغییر جایگاه باعث شد که ایران نقش موثر و کارآمد خود را در اوپک از دست بدهد. ایران تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی روزانه 5 میلیون بشکه نفت تولید می کرد اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی میزان تولید خود را به شدت کاهش داد و به 2 میلیون و برخی اوقات به 3 میلیون بشکه در روز رساند که میزان صادرات آن بین 1.5 تا 2.5 میلیون بشکه در روز می رسید . کاهش 3 تا 4 میلیون بشکه یی نفت در روز از بازار قیمت جهانی نفت را تحت تاثیر خود قرار داد و به بیش از 20 دلار در هر بشکه رساند همین امر باعث شد که اوپک هم سیاست های نفتی خود را در زمینه تعیین قیمت تغییر دهد .
از سوی دیگر کاهش صادرات نفت ایران ، جایگاه بازار نفت ایران را هم در اوپک و هم در جهان تغییر داد . اگر تا قبل از انقلاب اسلامی ایران حدود 17 درصد از کل صادرات اوپک را به خود اختصاص داده بود پس از پیروزی انقلاب اسلامی این میزان به حدود 9 درصد رسید ، از این رو کشورها دیگر عضو اوپک بودند که به تدریج بازار نفت ایران را گرفتند .
تولید نفت خام کشورهای عضو اوپک منطقه خلیج فارس در فوریه 1979 کشور | تولید روزانه | درصد افزایش نسبت به فوریه 1978 | کل ظرفیت تولید |
عربستان سعودی | 9772000 | 21.2+ | 11840000 |
ایران | 700000 | 89.5- | 6990000 |
عراق | 3300000 | 39.5+ | 4000000 |
کویت | 2600600 | 51.5+ | 3340000 |
ابوظبی | 1455000 | 1.9+ | 2075000 |
دوبی | 360700 | 5+ | 365000 |
قطر | 554200 | 18.5+ | 650000 |
جدول بالا نشان می دهد که ایران چگونه بازار خود را به دیگران واگذار کرد و همین امر سبب شد که قدرت ایران در اوپک تضعیف شود . زیرا در اوپک آنچه که حرف اول را می زند مازاد ظرفیت تولید است ، مازادی که در ابتدا 6 میلیون بشکه بود اما این مازاد با شروع جنگ عراق علیه ایران ناچیز شد .